fot. pow.

Uczniowie kadeci klasy wojskowej z ZSP w Szubinie uczestniczyli w Warszawie w uroczystości # pogrzebowej Pułkownika "Łupaszki".

Msza żałobna legendarnego majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, dowódcy 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej odbyła się 24 kwietnia w kościele pw. św. Karola Boromeusza, przy ul. Powązkowskiej 14 w Warszawie. Uroczystości żałobne rozpoczęły się od odczytania decyzji ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza
o mianowaniu Zygmunta Szendzielarza na stopień pułkownika. Mszę św. odprawił biskup polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek. Następnie szczątki naszego bohatera narodowego zostały odprowadzone do rodzinnego grobu na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Pogrzeb miał charakter państwowy i wojskowy, z udziałem prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, oraz kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej – organizatora uroczystości.

Zygmunt Szendzielarz, Żołnierz Niezłomny – bohater walczący z wielkim imperium zła o niepodległą Polskę przyszedł na świat 12 marca 1910 roku w Stryju. W 1931 roku po ukończeniu gimnazjum wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, a rok później do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Już wówczas przełożeni uważali, że posiada wybitne zdolności wojskowe. Po ukończeniu szkolenia w Grudziądzu trafił do 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich w Wilnie w stopniu podporucznika.

Podczas kampanii wrześniowej dowodził 2. szwadronem 4. Pułku Ułanów, który wchodził w skład Wileńskiej Brygady Kawalerii. Za kampanię odznaczono go Krzyżem Virtuti Militari V klasy. Po klęsce Polski wrócił do Wilna. Przyjął pseudonim „Łupaszko” i wstąpił do konspiracji pod zwierzchnictwo podpułkownika Aleksandra Krzyżanowskiego „Wilka”. Szendzielarz dowodził 5. Wileńską Brygadę AK, zwaną „Brygadą Śmierci”. Pod koniec wojny wykonywał zadania w ramach operacji „Burza”, której celem było nękanie wycofujących się Niemców i pokazanie światu przynależności Wileńszczyzny i całych Kresów Wschodnich do Polski.

Kiedy sowieci aresztowali „Wilka” i jego sztab, Szendzielarz zrozumiał, że nie można liczyć na jakąkolwiek przychylność Rosji, wiedział też, że NKWD poszukuje jego żołnierzy. Nie uległ ich namowom, aby brygada weszła w skład wojska Berlinga i rozwiązał ją. Tak o tym mówił: „Niech mnie historia osądzi, ale nie chcę, żeby kiedykolwiek nasi żołnierze byli wieszani na murach i bramach Wilna”.

Wraz niewielką grupą ludzi założył nową bazę w okolicach Białegostoku i odbudował brygadę. Jej zadaniem miało być likwidowanie funkcjonariuszy NKWD i UBP oraz żołnierzy Armii Czerwonej, WP i KBW. Podkomendni „Łupaszki” stoczyli wiele potyczek z żołnierzami LWP. Propaganda komunistyczna przedstawiała oddział jako krwawych i bezwzględnych morderców niewinnej ludności.

Szendzielarz prowadził także intensywną działalność propagandową. W ulotkach pisał m.in.: Nie jesteśmy żadną „bandą”, tak jak nas nazywają zdrajcy i wyrodni synowie naszej ojczyzny. My jesteśmy z miast i wiosek polskich (…). My chcemy, by Polska była rządzona przez Polaków oddanych sprawie i wybranych przez cały Naród, a ludzi takich mamy, którzy i słowa głośno nie mogą powiedzieć, bo UB wraz z kliką oficerów sowieckich czuwa. Dlatego też wypowiedzieliśmy walkę na śmierć lub życie tym, którzy za pieniądze, ordery lub stanowiska z rąk sowieckich, mordują najlepszych Polaków Domagających się wolności i sprawiedliwości.

Oddział „Łupaszki” walczył do 1947 roku, kiedy to dowódca zwolnił część swoich ludzi i postanowił zawiesić działalność zbrojną. Rok później UB w ramach „Akcji X” aresztował niemal wszystkich członków Wileńskiego Okręgu AK, w tym także Szendzielarza. Przewieziony do Warszawy, został osadzony w areszcie mokotowskim. Urząd Bezpieczeństwa zorganizował proces pokazowy, który rozpoczął się 23 października 1950 roku w Wojskowym Sądzie Rejonowym w Warszawie. W ławie oskarżonych oprócz „Łupaszki” zasiedli: podpułkownik Antoni Olechnowicz „Pohorecki”, kapitan Henryk Borowski „Trzmiel”, podporucznik Lucjan Minkiewicz „Wiktor”, Lidia Lwow „Lala” i sanitariuszka Wanda Minkiewicz „Danka”. Wszyscy mężczyźni zostali skazani 2 listopada 1950 r. przez sędziego Mieczysława Widaja na wielokrotną karę śmierci. Wyrok wykonano 8 lutego 1951 roku w więzieniu na Mokotowie. Ciało zostało pochowane w tajemnicy,
w bezimiennym dole, na warszawskich Powązkach.

W 2013 roku ekipa prof. Szwagrzyka ekshumowała na tzw. „Łączce” ofiary zbrodni UB. Badania DNA potwierdziły, że jedną z nich jest mjr Zygmunt Szendzielarz. „To był dół pod asfaltową alejką. Major leżał najwyżej. Wrzucono go jako ostatniego twarzą do ziemi” – mówił prof. Szwagrzyk.

Kilka lat wcześniej prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył mjr. Szendzielarza Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”.

materiał: mjr rez. Jarosław Odrobiński – pomysłodawca i koordynator wyjazdu – nauczyciel edukacji wojskowej

Autor materiału nie wyraża zgody na komentowanie artykułu.

Galeria

Powrót Drukuj