Jemioła - roślina trująca i lecznicza. Groźny pasożyt problemem w lasach
fot. pixabay
Jemioła to nie tylko ozdoba. To groźny #pasożyt drzew, którego negatywny wpływ na drzewa obserwujemy w polskich lasach.
Odrobina magii zaklęta w wiecznie zielonych gałązkach
Jemioła istnieje w kulturze od czasów przedchrześcijańskich. Z najwyższą czcią obchodzono się z nią w kulturze celtyckiej; wierzono w jej magiczne właściwości. Osoba wchodząca na drzewo musiała być ubrana na biało, jemioła była ścinana złotym sierpem i trzeba było uważać, aby nie spadła na ziemię.
A jak jest dzisiaj? Zdobywana jest w inny sposób – kupuje się ją najczęściej na bazarach lub u ulicznych sprzedawców. Jednak nadal wiele osób wierzy w jej magiczne właściwości. Wieszana jest nad frontowymi drzwiami (chroni przed nieprzyjaciółmi, złymi mocami i złodziejami), nad kuchnią (chroni dom przed pożarem oraz piorunami) i wigilijnym stołem (zielone gałązki jemioły nad świątecznym stołem przyniosą szczęście i dostatek dla domowników w nadchodzącym roku). Nie powinna być umieszczana w wazonie z wodą.
Jednym z popularnych zwyczajów jest całowanie się pod jemiołą, co zapewnia trwały związek. Zapoczątkowano to w XVII-wiecznej Anglii. Zasada jest prosta – pod jemiołą kobieta nie może odmówić pocałunku mężczyźnie. Jeśli odmówi, spadnie na nią nieszczęście, może nawet na zawsze zostać sama. Zasuszoną roślinę należy przechowywać w domu do kolejnych świąt Bożego Narodzenia. Gwarantuje to działanie przez cały rok magicznej mocy ziela.
I jeszcze kilka słów o gatunku – jemioła pospolita
Jest to wiecznie zielony, kulisty krzew, o krótkim pniu, średnicy do 1 metra. Rośnie na drzewach liściastych i iglastych. Żyje 50 – 70 lat. Liście są skórzaste i twarde, podłużne, żółtozielone. Kwiaty wyrastają w kątach liści; skupione są po kilka. Białe jagody zawierają ciągliwy, lepki miąższ. Dojrzewają od listopada.
Jemioła jest rośliną trującą i leczniczą. Zawiera witaminę C, magnez, potas i wapń oraz szereg innych bezcennych związków. Stosuje się ją w leczeniu nadciśnienia, poprawia krążenie krwi, reguluje przemianę materii i działa wzmacniająco.
Jemioła pospolita – nieustannie ważny problem w lasach
To groźny pasożyt zasiedlający wiele gatunków drzew. W Polsce występują 3 podgatunki:
- jemioła pospolita typowa, występująca na gatunkach drzew liściastych,
- jemioła pospolita rozpierzchła, którą spotkamy głównie na sośnie, rzadziej na modrzewiu i świerku,
- jemioła jodłowa, która jak jej nazwa wskazuje pasożytuje na jodłach.
Jej rola w procesie osłabiania drzew w ostatnich latach nabiera coraz większego znaczenia. Jemioła pasożytuje wrastając w ciało swojego drzewa - żywiciela za pomocą przekształconych korzeni nazywanych ssawkami, którymi czerpie z drzewa wodę i sole mineralne, zwiększając deficyt wodny gospodarza. Ma to szczególne znaczenie w okresach suszy, ponieważ jemioła jest „rozrzutnym partnerem”, nawet w wysokiej temperaturze i niedoborze wody w glebie transpiracja jemioły nie zwalnia pomimo zamkniętych aparatów szparkowych gospodarza.
Do niedawna uchodziła za dużą rzadkość, a nawet uznawana była za element zwiększający różnorodność biologiczną lasów. Obecnie obserwujemy istotny wzrost uszkodzeń powodowanych przez jemiołę, przede wszystkim w drzewostanach iglastych (szczególnie na jodle i sośnie). Przyczyną wzmożonego występowania jemioły jest najprawdopodobniej ocieplenie klimatu. Nie bez znaczenia jest też wzrost populacji paszkotów i innych ptaków (głównie z rodziny drozdowatych), które przyczyniają się do rozprzestrzeniania nasion jemioły.
Na wzrost skali problemu wpływ może też mieć zwiększenie udziału użytków przedrębnych (w tym trzebieży) kosztem cięć rębnych i pozostawianie starych drzew do naturalnej śmierci, ponieważ większy dostęp światła i rozrośnięte korony drzew sprzyjają wzrostowi jemioły.
Podjęcie skutecznych działań przeciwko jemiole jest trudne, pomimo stosunkowo długiego okresu rozwoju. Niestety jemioła w początkowych fazach wzrostu jest słabo widoczna, co utrudnia jej lokalizację, natomiast po rozpoczęciu owocowania jej osobników przybywa w sposób lawinowy, w krótkim czasie.
Najskuteczniejszą metodą eliminacji jemioły jest ścinanie porażonych drzew (jako ograniczanie bazy do dalszych infekcji), ale jednocześnie należy pamiętać by nie dopuszczać do nadmiernego prześwietlania drzewostanów. W niektórych przypadkach jest to bardzo utrudnione.
Skala problemu jest bardzo duża, szczególnie w drzewostanach południowo-zachodniej Polski. W 2023 roku uszkodzenia spowodowane przez jemiołę wykazano na powierzchni 133,7 tys. ha aż w 15 RDLP. Jej szkodliwej obecności nie wykazały tylko RDLP w Gdańsku i Olsztynie. Największe powierzchnie uszkodzeń drzewostanów iglastych wynikających z obecności jemioły wykazały w 2023 roku RDLP w Poznaniu (25,4 tys. ha), we Wrocławiu (21,5 tys. ha). W RDLP Lublin, Warszawa, Katowice i Krosno powierzchnia uszkodzeń mieściła się w przedziale 10-15 tys. ha.
Źródło: lasy.gov.pl
Czytaj również
Dodaj komentarz
LOKALNY HIT
Zezwolenie na zbieranie odpadów
od 2000PLN
Bezpłatne kontrolowanie sprawności zawieszenia
Ewidencja odpadów BDO (pakiet mini)
2400 zł / rokPLN
Ramki ślubne
39,90 zł PLN
Budowa hal
Budowa magazynów
Bezpłatne kontrolowanie sprawności ustawienia świateł
Ewidencja Importu Aut
2400 zł / rokPLNKorzystna zmiana. Wyższe limity dorabiania do emerytury i renty
Od 1 czerwca 2025 roku renciści oraz # emeryci, którzy nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), będą mogli dorabiać więcej, bez obawy, że ich świadczenie wypłacane przez ZUS zostanie zmniejszone lub zawieszone. Nowe limity miesięcznego przychodu wzrosną – niższy próg o 339,50 zł brutto, a wyższy o 630,60 zł brutto.
(czytaj więcej)Pociąg na Hel. Pasażerowie nadali mu nazwę
Nazwę „Latarnik” dla powracającego do # rozkładu jazdy pociągu na Hel wybrali pasażerowie w konkursie zorganizowanym przez samorząd województwa (który jest organizatorem pasażerskich przewozów kolejowych w regionie) i przewoźnika (spółkę Arriva). Zwycięzcom gratulowała dziś (14 maja) wicemarszałek Aneta Jędrzejewska z przedstawicielami spółki Arriva. Pierwszy kurs pociągu 19 czerwca.
(czytaj więcej)Światowy Dzień Ziemi. Jak możesz się zaangażować?
22 kwietnia swój dzień obchodzi # Ziemia. Pierwszy w historii Dzień Ziemi odbył się w 1970 roku, a jego idea została zapoczątkowana przez amerykańskiego senatora Gaylorda Nelsona, który będąc w 1969 roku świadkiem katastrofy ekologicznej postanowił taki dzień zorganizować.
(czytaj więcej)Zarezerwuj wizytę w ZUS online. Na konkretny dzień i godzinę
Nie trzeba wychodzić z domu, aby załatwić sprawy w ZUS-ie.# Z pracownikiem Zakładu można porozmawiać, nawiązując połączenie wideo podczas e-wizyty. Rezerwację takiego spotkania można dokonać nie tylko na stronie zus.pl, ale także za pośrednictwem aplikacji mZUS oraz aplikacji mObywatel.
(czytaj więcej)
Komentarze (13) Zgłoś naruszenie zasad
Jarozbaw , w dniu 28-12-2024 11:24:42 napisał:
odpowiedz
Handlowa niedziela jest super, w dniu 28-12-2024 12:11:14 napisał:
odpowiedz
Ekspedientka ma być zawsze uśmiechnięta , w dniu 28-12-2024 13:11:25 napisał:
odpowiedz
Aladyn, w dniu 28-12-2024 13:34:27 napisał:
odpowiedz
Jemioła , w dniu 28-12-2024 13:39:27 napisał:
odpowiedz
klaudia jachira z PO , w dniu 28-12-2024 14:48:55 napisał:
odpowiedz
Cb, w dniu 28-12-2024 16:46:32 napisał:
odpowiedz
Bonżur , w dniu 28-12-2024 17:33:00 napisał:
odpowiedz
Internet , w dniu 28-12-2024 19:03:16 napisał:
odpowiedz
Kangoo 71, w dniu 28-12-2024 21:20:02 napisał:
odpowiedz
Bolo, w dniu 29-12-2024 09:49:49 napisał:
odpowiedz
Rys, w dniu 29-12-2024 10:24:05 napisał:
odpowiedz
On, w dniu 29-12-2024 10:44:21 napisał:
odpowiedz
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!