Uroczystość Objawienia Pańskiego. Dzisiaj Święto Trzech Króli
fot. ARiMR
6 stycznia na pamiątkę przybycia do betlejemskiej stajenki Trzech Mędrców #ze Wschodu, którzy oddali pokłon nowonarodzonemu Jezusowi, chrześcijanie obchodzą święto Objawienia Pańskiego. Z tej okazji organizowane są barwne orszaki czy spotkania, podczas których śpiewa się kolędy. Uroczystość ta wiąże się też z innymi zwyczajami, których historia sięga często wielu wieków.
Na pamiątkę darów złożonych Dzieciątku Jezus od końca średniowiecza 6 stycznia do kościołów przynoszono monety i wartościowe pierścionki jako złoto, żywicę jako kadzidło, a ziarenka jałowca lub lekarstwa jako mirrę. Święcono też wodę i kredę. Okadzano dom, obejście oraz zwierzęta gospodarskie – zwłaszcza bydło. Resztki wonności zawijano w białe płótno i przechowywano przez cały rok, by służyły jako remedium na wszelkiego rodzaju dolegliwości, m.in. okadzano nim chorego. Kosztowności natomiast wrzucano niemowlakom do pierwszej kąpieli, żeby w przyszłości zapewnić im bogactwo.
Święto Trzech Króli było dniem szczodrości. Z tej okazji polscy możnowładcy obdarzali swoich dworzan podarkami. Studenci otrzymywali datki pieniężne za odgrywane przez nich w tym dniu komedie. Upominki wymieniali pomiędzy sobą krewni z zamożnych rodzin. We wszystkich domach – i na wsi, i w mieście – rozdawano dzieciom czerwone jabłka oraz orzechy, które miały im zapewnić rumieńce zdrowia i mocne zęby. Nikomu w tym dniu nie szczędzono jedzenia i jałmużny. Do domów przychodzili też kolędnicy – z turoniem, kobyłką, niedźwiedziem, ale też Herodem, aniołem, diabłem i śmiercią… A także chłopcy przebrani za władców. Oni również, w zamian za życzenia składane gospodarzom, otrzymywali datek lub poczęstunek.
Popularnym zwyczajem było chodzenie po tzw. szczodrakach (albo „po rogalach”). W obrzędzie tym uczestniczyły dzieci recytujące przed domami krótkie wierszyki, za które dostawały szczodraki, czyli wypiekane z ciasta przysmaki – najczęściej rogale, ale też zwierzątka i lalki. Gospodyni wynosiła je w przetaku przed dom, za co dziękowano jej słowami: „Żebyście długo żyli, żeby wam się darzyło”. Gdy zbyt opieszale otwierała drzwi, mogła usłyszeć: „Nie młócił, nie młócił, żeby ci wiater stodołę wywrócił” czy też „Nie piekła, nie piekła, niech jedzie na łopacie do piekła”… Szczodraki miały swoją symboliczną wymowę, bowiem pieczono je takie, jaki był miniony rok. Po urodzajnym lepiono duże rogale z białej mąki, nadziewane serem, farszem mięsnym lub kapustą z grzybami. Jeśli rok uznano za biedny — szczodraki były malutkie z dodatkiem otrąb i bez nadzienia.
Z kolei w miastach i na szlacheckich dworach wybierano króla migdałowego. Wykorzystywano do tego specjalne słodkości: pierniki lub rożki. W jednym z ciastek ukrywano migdał, a osoba która go znalazła, nazywana była „królem”. W ten sam sposób wybierano „królową”. Migdałowa para zajmowała honorowe miejsce przy stole. Prócz tego zaszczytu miała jednak i towarzyskie obowiązki – musiała gościom organizować zabawę. Ta popularna francuska i angielska tradycja trafiła do Polski w XVIII w.
Przysłowia na Trzech Króli:
- Gdy w Trzech Króli mrozem trzyma, będzie jeszcze długa zima.
- Gdy Trzej Królowie szarugą częstują, w Zielone Świątki słotę przewidują.
- Gdy Trzy Króle pogodą obdarzą, nie zasypiaj ranków, gospodarzu.
- Królowie pod szopą – dnia na kurzą stopę.
- Na Trzech Króli każdy się do pieca tuli.
- Na Trzech Króli słońce świeci, wiosna do nas pędem leci.
- Trzej Królowie wichry ciszą i krzyżyki na drzwiach piszą.
Źródło: ARiMR
Czytaj również
Dodaj komentarz
LOKALNY HIT
38. rocznica katastrofy w Czarnobylu. Konsekwencje zdrowotne i środowiskowe
W kwietniu 1986 r. całym światem wstrząsnęła wiadomość o awarii #w Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej położonej na terenie ZSRS, ok. 100 km. na północ od Kijowa. W efekcie błędów operatorów przeprowadzających jeden z testów oraz wad konstrukcyjnych reaktora jądrowego 26 kwietnia 1986 r. o godzinie 1:23 doszło do dwóch wybuchów.
(czytaj więcej)Zafałszowane oregano. W przyprawie często znajdują się obce rośliny
Aromatyczne oregano ma wielu amatorów na całym #świecie. Jest to bowiem nie tylko popularna przyprawa, np. do pizzy czy dań z pomidorów, lecz także ceniony surowiec leczniczy i kosmetyczny. Niestety, badania wskazują, że oferowane na rynku spożywczym oregano często jest w mniejszym lub większym stopniu zafałszowane!
(czytaj więcej)Dziś Międzynarodowy Dzień Psa Ratowniczego. Zasługują na uznanie
Pasja i wola działania zasługuje na uznanie! Dziś Międzynarodowy Dzień# Psa Ratowniczego.
(czytaj więcej)Jak założyć łąkę kwietną? Otoczenie nabierze sielskiego charakteru
Kwietne łąki coraz częściej zastępują tradycyjne #trawniki. Składają się z barwnych, kwitnących roślin jednorocznych, bylin i traw. Dzięki nim otoczenie nabiera sielskiego charakteru, staje się odprężającym miejscem rekreacji, domem dla wielu pożytecznych zwierząt i istnym rajem dla zapylaczy! Zastąpienie trawnika kwietną łąką to oszczędność czasu i energii! Nie musimy jej regularnie kosić, nawozić i podlewać, aby cieszyć się jej urokiem przez cały sezon wegetacyjny.
(czytaj więcej)
Komentarze (6) Zgłoś naruszenie zasad
Ja , w dniu 06-01-2024 11:21:58 napisał:
odpowiedz
Moralność po katolicku, w dniu 06-01-2024 12:41:24 napisał:
odpowiedz
Martynka, w dniu 06-01-2024 14:57:31 napisał:
odpowiedz
rysiek, w dniu 06-01-2024 16:15:09 napisał:
odpowiedz
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!