Wnętrze kościoła jeszcze przed remontem

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Ciężkowie został wpisany do rejestru #zabytków. Cała procedura przebiegła w zaskakująco szybkim tempie – trwało to około miesiąca. Wpis otwiera parafii drogę do ubiegania się o środki zewnętrzne na odbudowę spalonej świątyni.

Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków pismem z dnia 21 grudnia 2017 roku wszczął na wniosek parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wita w Słupach postępowanie administracyjne w sprawie wpisu do rejestru zabytków kościoła ewangelickiego, obecnie rzymskokatolickiego filialnego pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Ciężkowie.

W trakcie przeprowadzonego przez konserwatora zabytków postępowania dowodowego w celu ustalenia wartości naukowych, historycznych i artystycznych kościoła, przeprowadzono wizję lokalną 4 stycznia 2018 roku. Ponadto, jako materiał dowodowy wykorzystano kartę ewidencyjną zabytków architektury i budownictwa opracowaną przez Grzegorza J. Budnika w 2008 roku oraz informacje zawarte w pracy dyplomowej Andrzeja Kurowskiego pt. „Kościół pw. św. Stanisława Biskupa. Zarys dziejów oraz stan obecny” z 1995 roku. Postępowanie dowodowe zakończono 12 stycznia 2018 roku.

Kościół położony jest w centrum wsi, po zachodniej stronie drogi powiatowej prowadzącej z Królikowa do Retkowa. Budowa kościoła rozpoczęła się wraz z powstaniem na tym terenie parafii ewangelickiej w 1898 roku, a zakończona została w 1900 roku. Kościół wzniesiono w stylu neogotyckim. Obok świątyni wzniesiono pastorówkę, która pełniła funkcję seminarium dla diakonów, co świadczy o dużej randze i znaczeniu parafii. Dzieje zboru zamknęło przejęcie go przez parafię katolicką w 1948 roku i nadanie świątyni wezwania im. Stanisława Biskupa.

Kościół został wzniesiony z czerwonej cegły, założony na rzucie prostokąta, złożony z prostokątnej, wydłużonej nawy głównej zamkniętej trójbocznym prezbiterium i przyległej do niej węższej nawy bocznej z emporą. W narożu kościoła został wzniesiony masyw wieżowy  na rzucie kwadratu, zaś przy prezbiterium – zakrystia na rzucie trapezu. Korpus pierwotnie kryty był dachem trójspadowym, a prezbiterium osobnym dachem pięciospadowym. Wieża kryta jest dachem dwuspadowym o kalenicy poprzecznej do kalenicy dachu nad korpusem nawowym. Dachy nad korpusem i prezbiterium uległy zniszczeniu podczas pożaru w listopadzie 2017 roku. Pożar strawił także więźbę dachową obu dachów.

Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – zabytek to „nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową”.

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Ciężkowie posiada wartość historyczną, jako przykład niewielkiej świątyni ewangelickiej wzniesionej w stylu neogotyckim, zgodnie z regulacjami zawartymi w tzw. Eisenacher Regulativ z 1861 roku, obowiązującymi w budownictwie sakralnym wznoszonym pod patronatem rządowym. Stanowi on materialne świadectwo wielokulturowej i wielowyznaniowej historii regionu. Wartość artystyczna zasadza się na architekturze świątyni, w szczególności na ukształtowaniu jego bryły: dominującej wieży oraz wysokich, wielospadowych dachów i wydatnego szczytu frontowego. Wartość naukowa kościoła polega na jego przydatności jako przedmiotu badań nad pruską architekturą sakralną z początku XX wieku. Podnosi ją zachowana autentyczna substancja materialna świątyni oraz integralnie z nią związanych elementów wystroju architektonicznego wnętrza.

Kościół w Ciężkowie odpowiada więc definicji legalnej zabytku, która zawarta jest w ustawie. 

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Rejestracja podmiotów gospodarczych

od 50PLN

Zezwolenie na zbieranie odpadów

od 2000PLN

Zaproszenia

4,00 zł PLN

Ochrona środowiska dla firm

od 50PLN

Opracowujemy Instrukcje bhp

od 50PLN

Analiza stanu bhp w firmie

od 50PLN

Rozliczenia ZUS

od 50PLN

Zezwolenie na transport odpadów

od 2000PLN